Categorie: Pergola (Pagina 1 van 3)

In het voorjaar en najaar hebben we goede zonwering nodig. De bedoeling is dat boven de zon wordt geweerd met screens (en het dakoverstek) en beneden de pergola begroeid met een druivenstruik. Eén uitdaging; de druivenstruik is nog lang niet groot genoeg om maar enige zonnestraaltje tegen te houden. Ook al heeft de helft van de pergola zonwerende plankjes. In de zomer van 2019 was het al superwarm, maar ook binnen werd het te warm.

Een tijdelijke oplossing is het extra afdekken van de pergola. Een doek iss minder geschikt omdat hij bijna horizontaal ligt. Een andere eis is dat het – voorzichtig – begaanbaar moet zijn, om de bovenramen te kunnen schoonmaken. Daarom is het uitgevoerd met douglas-houten planken (weer van www.douglas-hout.nl).
De planken worden bevestigd op relatief dunne panlatten. In het hout zitten af en toe noesten en gaten, dat is niet zo’n probleem; het hoeft niet waterdicht te zijn en die paar zonnestraaltjes welke er doorheen glippen heeft wel wat.

Bijna aan het eind van de 10m aan plankjes kwam ik er door een paar stormachtige dagen achter dat niet alle planken netjes bleven zitten.
Om efficient gebruik te maken van overgebleven schroeven van het prieel had ik die gebruikt. De meeste ervan braken echter bij het minste of geringste af.  Nieuwe schroeven moesten er dus komen en 70% van de planken kon weer los. Dat losmaken ging dan wel weer gemakkelijk; als lucifershoutjes braken ze af.  Ik had nog een paar Dynaplus outdoor torx schroeven en dat is het betere werk natuurlijk.

Uiteindelijk over de volle breedte de planken geplaatst en de eerste ervaringen met wat warme lentedagen in 2020 zijn super; het wordt beduidend minder warm in de woonkamer.  “I love it when a plan comes together”

Met een goede schroef worden de latten stuk voor stuk schuin in de inkepingen geplaatst.
Twee keer een vijf meter lat over een totale breedte van tien meter.
Tien latten per keer.

Bewust is niet de gehele ruimte van de pergola gebruikt;
het is namelijk de bedoeling dat de pergola begroeid raakt met een druivenstruik; met veel schaduw in de zomer en ruimte voorzonlicht in de herfst en winter na het vallen van de bladeren (en lekkere druivensap op de koop toe).

En zo is het geworden; een pergola van Douglas-hout over de volle breedte van het huis als passieve zonwering.

Op de pergola komen schuine zonwerende latten, onder een berekende hoek van 30 of 45 graden. Dit heb ik zitten uitrekenen aan de hand van de hoogste stand van de zon, de hoek op de lengtegraad van Apeldoorn en de afstand tussen de latten. Uiteindelijk kwam ik uit op een – zeer fijne – hoek van 45 graden.
De inkepingen wilde ik niet in de dwarsbalken maken maar in een apart er bovenop te schroeven balkje.
Met 10 latten en 9 dwarsbalken moesten er daarom 90 inkepingen op de goede positie worden gemaakt.
De eerste 40 stuks heb ik nog met de hand gezaagd; ik heb wel een afkortzaag maar die is daarvoor niet geschikt.

Uiteindelijk mocht ik een valzaag (o.i.d.) lenen, dat wil zeggen, meehelpen terwijl de eigenaar hem gebruikte.
Hiermee waren de andere inkepingen een peul van een schil, nauwelijks moeite.
Goed gereedschap scheelt toch nog een heleboel.

Negen stuks dwarsbalken moeten er komen. Bovenop de lange balken aan de muur tot aan de balken aan de palen.
Heel even heb ik overwogen om een houtverbinding te maken, maar dat vereist toch echt veel meer timmerman-vakmanschap.
Eerst had ik simpele hoekbeugels in gedachten. Bij de aanchaf bij de Hoza adviseerde men mij toch stevige stalen beugels. De balken zijn immers drie meter lang en 15 bij 7 centimeter. Een heel gewicht dus.

Eerst heb ik een aantal balken los geplaatst, met een paar reeksen met verschillende afstand van elkaar. Wat is mooier? De rest van het gezin mocht ook meebeslissen. In de praktijk ziet het er altijd anders uit als op een tekening. En de onderlinge afstand is ook iets aangepast; iets smaller bij elkaar met een onderlinge afstand van 1m10 ipv 1m25. Met de negen bestelde balken kwam het over de 10m nog uit door niet vlak bij de schuurrand een balk te plaatsen.

Klein voordeeltje hierbij was dat de balken en schroeven nog beter plaatsbaar waren met de palen – waar geen balk kan liggen natuurlijk – en de dikke schroeven van de muurbalk – waar ook slecht de schroeven van de beugels in passen –.

De laatste uitdaging was nog het gelijke overstek van de balken nabij de palen. Door onnauwkeurigheden was het toch af en toe nodig om de palen nog meer waterpas te zetten of zelfs enkele centimeters op te schuiven.

Vanuit de palen kunnen 2 lange balken, gelijk en parallel die aan de muur, worden bevestigd. Kunnen ze meteen meer waterpas worden gezet.
Nog wel met de stellende latten en weer met de steunen om ze over een lengte van 5m te kunnen optillen en op hun plaats te houden bij het vastschroeven.

En rekening gehouden met een lichte afschot, gelijk aan het toekomstig terras. Je weet immers maar nooit.